C da Input/Output (4-dars)
Qo'lanmada foydalanigan kalit so'zlar:
input - foydalanuvchidan ma'lumot olish,
output - foydalanuvchiga ma'lumot berish ya'ni ekranda biron nimani ko'rsatish,
statement - dasturlashda statement - bu bajariladigan ba'zi bir harakatlarni ifodalaydigan imperativ dasturlash tilining sintaktik birligi. Batafsil ma'lumot print - ekranga biron narsani chiqarish
Ushbu qo'llanmada siz foydalanuvchidan input olish uchun scanf ()
funktsiyasidan va foydalanuvchiga outputni ko'rsatish uchun printf ()
funktsiyasidan foydalanishni o'rganasiz.
C Output
C da printf ()
asosiy output funktsiyalaridan biridir. Funksiya ekranga formatlangan outputni yuboradi(ya'ni printf() ning ichida yozilgan ma'lumot ekranga chiqadi). Masalan:
1-misol: C da output
#include <stdio.h>
int main()
{
// Qo'shtinoqlar ichidagi textni ekranga chiqaradi
printf("C Programming");
return 0;
}
Output:
C Programming
Ushbu dastur qanday ishlaydi?
C dagi barcha dasturlar
main ()
funktsiyasini o'z ichiga olishi kerak. Kodning ishga tushishimain ()
funktsiyasidan boshlanadi.Printf () - formatlangan output-ni ekranga chiqarish uchun funktsiya.
Dasturimizda
printf ()
dan foydalanish uchun#include <stdio.h>
iborasi yordamidastdio.h
header faylini kiritishimiz kerak (ya'ni dasturimizda stdio.h kutubxonasini chaqirib olmasakprintf()
funktsiyasidan foydalana olmaymiz)return 0;
- bumain()
funktsiyasi ichidagistatement
dir.return 0;
dasturning chiqish holatini ifodalaydi. main() funktsiyaning ohirigareturn 0;
qo'yish ixtiyoriydir lekin .
2-misol: Integer Output
#include <stdio.h>
int main()
{
int testInteger = 5;
printf("Number = %d", testInteger);
return 0;
}
Output
Number = 5
Int turdidagi raqamlarni ekranga chiqarish uchun biz %d
format spetsifikatoridan(ya'ni o'zgaruvchi turini aniqlash uchun) foydalanamiz. Bu erda qo'shtirnoqlar ichidagi %d
testInteger
ning qiymati bilan almashtiriladi.
3-misol: float and double Output
#include <stdio.h>
int main()
{
float number1 = 13.5;
double number2 = 12.4;
printf("number1 = %f\n", number1);
printf("number2 = %lf", number2);
return 0;
}
Output
number1 = 13.500000
number2 = 12.400000
float
turidagi raqamlarni ekranga chiqarish uchun biz %f
format specifikatoridan foydalanamiz. Xuddi shunday, double
turidagi o'zgaruvchining qiymatlarni ekranga chiqarish uchun %lf
dan foydalanamiz.
4-misol: Print Characters
#include <stdio.h>
int main()
{
char chr = 'a';
printf("character = %c", chr);
return 0;
}
Output
character = a
Char-ni print qilish uchun biz %c
formatidagi spetsifikatordan foydalanamiz (o'zgaruvching qiymatini ya'ni a
ni ekranga chiqarish uchun).
C da Input
C da scanf ()
foydalanuvchidan ma'lumot olish uchun eng ko'p ishlatiladigan funktsiyalardan biridir.
5-misol: Integer Input / Output
#include <stdio.h>
int main()
{
int testInteger;
printf("Butun Son Kiriting: ");
scanf("%d", &testInteger);
printf("Number = %d",testInteger);
return 0;
}
Output
Butun Son Kiriting: 4
Number = 4
Bu yerda biz foydalanuvchidan int
turadigan ma'lumotni olganimizda input olish uchun scanf()
funktsiyasi ichida %d
spetsifikatoridan foydalanganmiz. Foydalanuvchi integer
sonni kiritganda, u kiritgan qiymat testInteger
o'zgaruvchisida saqlanadi.
scanf ()
ichida**&**
testInteger ishlatganligimizga e'tibor bering. Buning sababi& testInteger
,testInteger
manzilini oladi va foydalanuvchi kiritgan qiymat shu manzilda saqlanadi.
6-misol: Float va Double Input / Output
#include <stdio.h>
int main()
{
float num1;
double num2;
printf("Son Kiriting: ");
scanf("%f", &num1);
printf("Boshqa son Kiriting: ");
scanf("%lf", &num2);
printf("num1 = %f\n", num1);
printf("num2 = %lf", num2);
return 0;
}
Output
Son Kiriting: 12.523
Boshqa Son Kiriting: 10.2
num1 = 12.523000
num2 = 10.200000
Biz float
va double
uchun mos ravishda %f
va %lf
spesifikatorlaridan foydalanamiz.
7 - misol: char Input/Output
#include <stdio.h>
int main()
{
char chr;
printf("Belgi Kiriting: ");
scanf("%c",&chr);
printf("Siz %c kiritidingiz.", chr);
return 0;
}
Output
Belgi Kiriting: g
Siz g kiritdingiz.
Yuqoridagi dasturga char
(belgi)kiritganda, char
ning o'zi saqlanmaydi. Buning o'rniga, integer
qiymati (ASCII qiymati) saqlanadi.
Va biz ushbu qiymatni %c
dan foydalanib print
qilganimizda, kiritilgan belgi ekranga chiqadi. Agar biz belgini ko'rsatish uchun %d
dan foydalansak, uning ASCII
qiymati ekranga chiqadi.
8-misol: ASCII qiymati
#include <stdio.h>
int main()
{
char chr;
printf("Belgi Kiriting: ");
scanf("%c", &chr);
// %c ishlatilganda ekranga belgi chiqadi
printf("Siz %c kiritdingiz.\n",chr);
// %d ishlatilganda belgining ASCII qiymati ko'rsatiladi
printf("ASCII qiymati %d.", chr);
return 0;
}
Output
Belgi Kiriting: g
Siz g kiritdingiz.
ASCII qiymati 103.
Input/Output bir nechta qiymatlar
Bu yerda siz foydalanuvchidan bir nechta ma'lumotni olishni va ularni namoyish qilishni o'rganishingiz mumkin.
#include <stdio.h>
int main()
{
int a;
float b;
printf("Integer va Float son kiriting: ");
// Bir nechta qiymat qabul qilish
scanf("%d %f", &a, &b);
printf("Siz %d va %f kiritdingiz", a, b);
return 0;
}
Output
Integer va Float son kiriting: -3
3.4
Siz -3 and 3.400000 kiritdingiz
Input/Output uchun format spesifikatorlari
Yuqoridagi misollardan ko'rinib turibdiki, biz
int
uchun%d
float
uchun%f
double
uchun%lf
char
uchun%c
-lardan foydalanamiz.
Bu yerda C da tez-tez ishlatiladigan o'zgaruvchi turlari(yoki ma'lumot turlari) va ularning format spesifaktorlari ro'yxati keltirilgan:
Telegram kanal: @developer_asadbek